Wageningen University & Research: aanbesteding kassen | Buyor Group
Kopieer link
Sluiten

Wageningen University & Research: aanbesteding kassen

Aanleiding

In 2018 heeft de Buyor Group, een aantal unieke inkooptrajecten begeleid voor Wageningen University & Research (WUR). De WUR behoort tot de top 3 van agrarische universiteiten wereldwijd. Als kennisinstelling ontwikkelt de WUR hoogwaardige kennis op het gebied van gezonde voeding en leefomgeving en helpt ook met het toepassen van deze kennis overal ter wereld. De WUR doet wereldwijd toonaangevend fundamenteel onderzoek en heeft een sterke positie als leverancier van toegepast wetenschappelijk onderzoek.

Buyor Group heeft voor de WUR drie verschillende unieke onderzoekskassen ingekocht. Nergens ter wereld zijn deze kassen ooit gebouwd en dat maakte de projecten ook zo interessant en uitdagend. De onderzoekers hebben hun eisen en wensen met betrekking tot de functionaliteiten van de kassen aan de marktpartijen kenbaar gemaakt en gezamenlijk gekeken naar de mogelijkheden.

De projecten betroffen nieuwe kassen voor Unifarm op de campus in Wageningen, een fossielvrije demonstratiekas in Bleiswijk en daglicht loze researchcellen in Bleiswijk.

De Unifarm Kassen: Radix Serre

Unifarm is een staforganisatie van de Plant Sciences Group, wat weer een samenwerking is tussen de WUR, Plant Research International en Wageningen Plant Research. De oude kassen van Unifarm waren gedateerd en aan vervanging toe want het vervallen van de kassen vergrootte de kans dat experimenten niet meer aan wet en regelgeving voldeden.

De nieuwe onderzoekskas bestaat eigenlijk uit 69 kleine compartimenten van minimaal 16 m2 groot. Elk compartiment heeft zijn eigen luchtbehandelingsinstallatie  en moet voldoen aan een hoog inperkingsniveau. Daardoor is het veilig om onderzoeken van genetisch gemodificeerde en quarantaine organismen uit te voeren. De beheersing van de ziektedruk (dichtheid van de kas) speelt dan ook een grote rol.

De nieuwe onderzoekskas moest voldoen aan hoge duurzaamheidscriteria bij bouw, onderhoud en renovatie. Zo werd een zeer energiezuinige kas nagestreefd, waarbij Warmte Koude Opslag (WKO) in combinatie met all-electric centraal het doel was.

De nieuwbouw moest grotendeels op de huidige locaties gerealiseerd worden. Dit kwam omdat een desinvestering van het Serre bedrijfsgebouw en bijbehorende installaties moesten worden voorkomen en ook moest de nieuwbouw aansluiten op de bestaande infrastructuur. Er was dus een uitgekiend schema van afbraak en nieuwbouw noodzakelijk. Een randvoorwaarde was dat het onderwijs en onderzoek geen hinder en vertraging mochten ondervinden van de bouwactiviteiten.

Kennis van de inhoud is cruciaal om een goede aanvraag in de markt te zetten. De inkoper van Buyor Group heeft een uitgebreide rondleiding gehad door de oude kassen en verdiepingsgesprekken gevoerd met medewerkers om processen inzichtelijk te krijgen en informatie in te winnen. Zo leerde hij hoe gewerkt werd in de kassen die aan vervanging toe waren. Juist het meemaken van die dagelijkse gang van zaken hielp om de niet gecommuniceerde wensen te begrijpen en mee te nemen in het programma van eisen.

Aangezien zo’n onderzoekskas nog nooit gebouwd is hebben we eerst een uitgebreide marktconsultatie gehouden. We moesten weten of onze ideeën uitvoerbaar waren en daarnaast wilden we ook weten of er iemand was die de kas kon bouwen binnen onze planning. Het was daarnaast van groot belang dat deze marktconsultatie volledig rechtmatig verliep zodat het level playing field niet verstoord werd.

Na de marktconsultatie waren we ervan overtuigd dat er marktpartijen waren die onze nieuwe kas konden en wilden bouwen.

De opdracht is vervolgens middels een openbare Europese aanbesteding in de markt gezet waarna er een overeenkomst is gesloten met een zeer kundige partij.

De kassen in Bleiswijk

Daglicht loze researchcellen

Dit project betrof de realisatie van een turn key complex met vier daglicht loze researchcellen, geschikt voor het uitvoeren van onderzoek aan effecten van diverse lichtniveau ’s en samenstelling op groei, CO2 opname en waterverbruik onder volledig kunstlicht. Er zat een hoog aantal unieke eisen aan de onderdelen van de researchcellen, zoals de klimaatbeheersing/energiebeheer van de cellen maar ook de luchtdichtheid en de belichting.

De aanbesteding werd open in de markt gezet. Het was namelijk de opdracht aan de inschrijvers om de functionele eisen te realiseren in een technische specificatie / beschrijving van de verschillende onderdelen. Omdat het een totaal nieuw kassensysteem betrof, moesten de kassenbouwers dus meedenken en mee-ontwerpen. De kennis, betrokkenheid, innovatiekracht en doorzettingsvermogen van de leveranciers waren dus ook belangrijke pijlers in de gunningsfase.

“Paul ging echt naast me zitten en dacht mee vanuit onze kant.”
Sjaak Bakker, Wageningen University & Research, Manager Business Unit Glastuinbouw en Bloembollen.

Fossielvrije demonstratiekassen  

Buyor Group begint altijd bij de inkopende partij: wat zijn de eisen en wensen? De fossielvrije demonstratiekassen zijn nodig om de ontwikkeling van  technieken en teeltsystemen te faciliteren, die ervoor zorgen dat de CO2 uitstoot in 2030 nul wordt en het gebruik van gewasmiddelenbescherming en kunstmest in 2030 fors gereduceerd wordt. De overheid wil namelijk samen met het tuinbouwbedrijfsleven (of: glastuinbouw?) de emissies van CO2, water en nutriënten en het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen reduceren. Om de mogelijkheden te tonen en samen met de tuinbouwondernemers deze stappen verder te ontwikkelen, is er bij de WUR vervolgens een demonstratiekas met 4 afdelingen van elk 350 m2 ingekocht en gebouwd, met de hulp van Buyor Group. Op 28 januari 2020 zijn de onderzoekskassen geopend door landbouwminister Carola Schouten en haar Amerikaanse collega Sonny Perdue, bijgewoond door de beide ambassadeurs Pete Hoekstra en André Haspels. De beide ministers en delegatieleden werden begeleid door Louise O. Fresco, bestuursvoorzitter WUR, en business unit manager Sjaak Bakker.

Een prachtig sluitstuk van een niet alledaags, maar zeer dynamisch inkooptraject waar techniek en innovatie belangrijke onderdelen waren.

Zo hebben  wij met de Buyor Group ook een steentje kunnen bijdragen aan een duurzamere, schonere en circulaire wereld.


Het spanningsveld


https://www.wur.nl/nl/nieuws/Vernieuwing-kassen-Unifarm-op-Wageningen-Campus.htm

https://www.wur.nl/nl/Onderzoek-Resultaten/Onderzoeksinstituten/plant-research/glastuinbouw/show-glas/Landbouwministers-VS-en-Nederland-openen-uitstootvrije-KAS2030.htm

https://www.wur.nl/nl/Onderzoek-Resultaten/Onderzoeksinstituten/plant-research/glastuinbouw/show-glas/Wethouder-Abee-komt-een-kijkje-nemen-bij-de-voortgang-bouw-Vertical-Farming-kas-VF.htm